Risico’s aanpakken 

Duurzaamheidsrisico’s zoals kinderarbeid, lage lonen en inkomens, slechte arbeidsomstandigheden of milieuvervuiling hebben verschillende oorzaken. Het is belangrijk dat jouw bedrijf hier actie op neemt om deze aan te pakken. Zo pak je dit aan:

Maak een plan voor de risico’s die je gevonden en eventueel geprioriteerd hebt in stap 2. In dit actieplan moet duidelijk staan welke maatregelen je gaat nemen om negatieve impacts te voorkomen of indien dat niet gaat te beperken, wie daarvoor verantwoordelijk is, wie nodig zijn om die maatregelen te kunnen uitvoeren en welk budget nodig is. Zorg dat je bij het opstellen van dit actieplan de juiste stakeholders betrekt, bijvoorbeeld de leveranciers waar misstanden zijn gesignaleerd, experts met kennis over de misstanden en mogelijke oplossingen of de mensen die getroffen worden door de misstanden (of hun vertegenwoordigers als vakbonden of maatschappelijke organisaties).

Een goede relatie met leveranciers is noodzakelijk om duurzaamheidsproblemen aan te pakken. Voor veel bedrijven is de groothandel het eerste contactpunt in de keten. In sommige gevallen zal deze zelf al goed hebben nagedacht over het uitsluiten van duurzaamheidsrisico’s. Als dat niet zo is, kunnen gezamenlijke gesprekken over duurzaamheidsrisico’s inspireren tot verbetering.

Wanneer een bedrijf direct zakendoet met leveranciers in productielanden, is het ontzettend belangrijk om goede afspraken te maken over sociale en milieuonderwerpen en naar een langetermijnsamenwerking toe te werken.

Dit kan door:

• Gemaakte afspraken te respecteren.
• Op tijd te betalen.
• Tijdig te laten weten als er toch wijzigingen zijn.
• Toe te werken naar meerjarige afspraken, zodat de leverancier zekerheid ervaart.
• Proactief te zoeken naar gezamenlijke projecten of initiatieven.
• Aan te geven dat je bereid bent te investeren (tijd & geld) in de relatie en in het verbeteren van de omstandigheden in de keten.
• De leverancier een stem te geven in het opstellen van specificaties, contracten en leveringsvoorwaarden.
• Transparant te zijn over relevante marktontwikkelingen en gezamenlijke kansen.
• Deze afspraken in een eerder genoemde 2 way code of conduct vast te leggen

Alhoewel het beter is om in gesprek te blijven en samen te kijken naar verbetering, kan het in het uiterste geval nodig zijn om van leverancier te wisselen. Dat is altijd een laatste redmiddel.

Soms kunnen risico’s in de keten effectief worden aangepakt door specifieke projecten uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan vervanging van pesticides naar biologische bestrijdingsmiddelen, het investeren in vervoer naar de lokale school of het bevorderen van beschermende kleding voor medewerkers van het bedrijf. Het is belangrijk om lokale experts, de lokale bevolking en andere belanghebbenden goed te betrekken bij het selecteren van dit soort projecten. Zij weten het beste waar behoefte aan is.

MKB-bedrijven hebben soms niet genoeg onderhandelingsmacht om onderwerpen aan te kaarten bij leveranciers. Samenwerken met andere bedrijven en stakeholders (zoals NGO’s) kan dan helpen. In de textielsector wordt steeds vaker bekend gemaakt met welke fabrieken merken zakendoen, bijvoorbeeld via de Open Supply Hub. Als er meerdere bedrijven bij dezelfde fabriek kopen, kunnen zij gezamenlijk bepaalde onderwerpen aankaarten. In veel risicosectoren zijn samenwerkingsverbanden of coalities waarbij bedrijven zich kunnen aansluiten. Kijk dus op welke manier je als MKB-bedrijf kunt aansluiten bij bestaande initiatieven.

Er zijn veel verschillende soorten duurzaamheidscertificering, bijvoorbeeld voor goede landbouwpraktijken of biologische productie. Bij certificering controleert een onafhankelijke organisatie of bepaalde goede praktijken worden nageleefd. Voor veel kleinere bedrijven is het kopen van gecertificeerde ingrediënten, producten of grondstoffen een belangrijke stap richting duurzame praktijken in de keten. Er is veel verschil in de kwaliteit van certificeringen. De echt goede keurmerken werken ook samen met de toeleveranciers om eventuele misstanden aan te pakken. Alleen certificering is niet genoeg. Combineer duurzaamheidscertificering altijd met het samenwerken met leveranciers.

Wanneer het niet lukt om de duurzaamheidsrisico’s aan te pakken, kun je samen met je huidige leverancier kijken of de grondstoffen uit een ander land gehaald kunnen worden. Dit wordt meestal afgeraden omdat je dan geen positieve invloed meer hebt in het land waar de risico’s spelen. Een andere oplossing kan zijn om een ingrediënt of grondstof te vervangen voor een alternatief. Het is de vraag of je daarmee de situatie voor de arme gezinnen of werknemers verbetert. Het liefst ga je samen met leveranciers aan de slag om de echte problemen aan te pakken. Geef je leverancier eerst de tijd om geïdentificeerde duurzaamheidsrisico’s aan te pakken. Pas als laatste redmiddel kun je de relatie met je leverancier beëindigen.